ฮิคิโคโมริ ระเบิดเวลาของสังคมญี่ปุ่น หมายถึง บุคคลผู้ปฏิเสธที่จะออกจากบ้าน

ฮิคิโคโมริ ระเบิดเวลาของสังคมญี่ปุ่น JOKER88

ฮิคิโคโมริ หมายถึง บุคคลผู้ปฏิเสธที่จะออกจากบ้าน ไม่ไปโรงเรียน ไม่ทำงาน ไม่พบปะผู้คน หรือติดต่อกับใครนอกจากคนในครอบครัวเป็นระยะเวลาอย่างน้อย 6 เดือน

นี่คือคำนิยามของคำว่า ฮิคิโคโมริ จากกระทรวงสาธารณสุข แรงงาน และสวัสดิการของญี่ปุ่น

ฮิคิโคโมริ คืออะไร และส่งผลต่อสังคมญี่ปุ่นอย่างไร

จากเหตุการณ์ล่าสุด ที่มีชายวัย 51 ปี ถือมีดบุกแทงผู้ใหญ่และนักเรียน ที่ป้ายรถเมล์ ที่เมืองคาวาซากิ จรมีผู้เสียชีวิตทั้งสิ้น 3 ราย และบาดเจ็บอีก 19 ราย

ชายผู้นี้ถูกคาดว่าเป็น บุคคลที่ชาวญี่ปุ่นเรียกว่า “ฮิคิโคโมริ” บุคคลที่เป็นฮิคิโคโมริ จะใช้เวลาส่วนใหญ่อยู่แต่ในห้อง โดยอาจไม่มีอาการแสดงถึงความบกพร่องทางร่างกายหรือจิตใจแต่อย่างใด แต่เรื่องนี้อาจเป็นเหมือนระเบิดเวลาที่ซ่อนอยู่ก็เป็นได้

สาเหตุของฮิคิโคโมริ อาจเกิดจากความผิดหวังจากเรื่องใดเรื่องหนึ่ง เช่น ล้มเหลวในการสอบ โดนกลั่นแกล้งในโรงเรียนหรือที่ทำงาน หรือเจอความล้มเหลวในเรื่องงานหรือธุระกิจ เริ่มต้นจากการเสียความมั่นใจ และมีความเครียดสะสม จนกลายเป็นความเบื่อหน่ายที่จะต้องพบปะทุกคน และรับแรงกดดันจากสังคม

เป็นจำนวนไม่น้อยเลยที่ประสบกับสภวะซึมเศร้า จนหลายคนเกิดมีความคิดที่จะฆ่าตัวตาย จากการสำรวจของรัฐบาลประเทศญี่ปุ่นในปี 2016 พบว่า

มีประชากรที่ควดว่าเป็น “ฮิคิโคโมริ“

อายุระหว่าง 15 – 39 จำนวน 541,000 คน
อายุระหว่าง 40 – 64 จำนวน 613,000 คน

ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเพศชาย มากกว่าเพศหญิง รวมช่วงอายุ 15 – 64 ปี จะมีจำนวนมากถึง 1,154,000 คน รัฐบาลญี่ปุ่นคาดการณ์ว่าจำนวนที่แท้งจริงแล้วอาจมีถึง 2 ล้านคน ซึ่งคิดเป็น 1.6% ของประชากรญี่ปุ่น 127 ล้านคน แต่หากมองเฉพาะประชากรวัยแรงงานชาวญี่ปุ่น ในช่วงอายุ 15 – 64 ปี ที่มีอยู่ 76.5 ล้านคน สัดส่วนของ ฮิคิโคโมริ จะมีอยู่มากถึง 2.6% บรรดาฮิคิโคโมริไม่ทำงาน และไม่มีรายได้ใดๆ จึงจำเป็นต้องพึ่งพารายได้จากเงินบำนาญของพ่อแม่เพื่อยังชีพ ซึ่งบางรายปลีกตัวออกจากสังคมตั้งแต่อายุ 20 ปี จนมีอายุมากถึง 50 ปี แต่ก็ยังคงพึ่งพาพ่อแม่ซึ่งแก่ชรามากขึ้นทุกที จนเกิดปัญหาในสังคมญี่ปุ่น ที่เรียกว่า “ปัญหา 50 – 80” ซึ่งก็คือ พ่อแม่ในวัย 80 ปี ซึ่งดำรงชีวิตอยู่อย่างอัตคัดด้วยเงินบำนาญแต่ยังมีภาระที่ต้องดูแลลูกที่เป็นฮิคิโคโมริในวัย 50 ปี

ผลสำรวจยังพบอีกว่า ฮิคิโคโมริมีจำนวนไม่น้อยที่โดดเดี่ยวจากสังคมมามากกว่า 5 ปี บางคนปลีกตัวเองมานานถึง 30 ปี คนเหล่านี้ส่วนใหญ่เป็นโสด ไม่ออกไปทำงาน ไม่มีรายได้ และไม่จ่ายภาษี กรณีนี้น่าสนใจกับสภาพสังคมในญี่ปุ่น

ประเทศญี่ปุ่นซึ่งประสบปัญหาประชากรวัยแรงงานลดลงอย่างมากและสัดส่วนผู้สูงอายุกำลังเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ในขณะที่อัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจอยู่ในระดับต่ำมากว่า 30 ปี จนถูกขนานนามว่า ” 3 ทศวัรรษที่หายไป ”

วัยแรงงานซึ่งควรจะเป็นความหวังของเศรษฐกิจ กลับถูซ้ำเติมด้วยประชากรนับล้านคนที่ไม่ทำงาน ไม่สร้างรายได้ แต่หากมองว่าคนในวัย 40 – 50 ปี จะกลับคืนสู่สังคมได้อย่างไร หรือจะกับมาประกอบอาชีพอะไร นับว่าเป็นเรื่องที่ลำบากมาก หนทางสำหรับฮิคิโคโมริจำนวนไม่น้อย จึงเลือกที่จะจบชีวิตตัวเองลง หรืออีกหนึ่งหนทางทีเลวร้ายยิ่งกว่า ก็คือการทำร้ายชีวิตคนอื่นในสังคม เรื่องนี้อาจมีสาเหตุเป็นเพราะมนุษย์เป็นสัตว์สังคม

ยิ่งมนุษย์ปลีกตัวจากสังคมนานเท่าไหร่ ก็ยิงกลายเป็นการสั่งสมความเก็บกดเอาใว้ สุดท้ายอาจแปรเปลี่ยนเป็นความโหดร้าย เผ้ารอเวลาที่จะย้อนกลับมาทำลายสังคม จนทำให้บางครั้งบุคคลเหล่านี้ อาจเอาชีวิตของผู้อื่นไปด้วย ดังเช่นมือมีดที่ก่อเหตุฆาตกรรมที่เมืองคาวาซากิ ซึ่งมีอายุ 51 ปี หรืออดีตผู้ช่วยรัฐมนตรีกระทรวงเกษตรและประมงของญี่ปุ่นวัย 76 ปี ผู้เลือกที่จะปลิดชีพของลูกชายซึ่งเป็น ฮิคิโคโมริ วัย 44 ปี เพราะเกรงว่าถ้าปล่อยใว้ก็อาจไปทำร้ายผู้อื่น

ในสังคมญี่ปุ่นที่เรียกได้ว่าเป็นสังคมที่สงบสุขที่สุดในโลก หากมองในอีกแง่มุมหนึ่ง สังคมที่แสนสงบสุขนี้อาจเป็นแหล่งซุกซ่อนระเบิดเวลา ซึ่งมีจำนวนอยู่มากกว่า 1 ล้านคน